Godine 2014. na poluostrvu Jamalu u sjeverozapadnom Sibiru iznenada se pojavio misteriozni krater. Krhotine koje okružuju ovu 50 metara duboku rupu sugerišu da je nastala eksplozivnim procesom.
Od tada su naučnici i lokalno stanovništvo otkrili još nekoliko kratera na poluostrvu Jamalu i obližnjem Gidanu te je izneseno mnoštvo objašnjenja, od udara meteora do eksplozije prirodnog gasa. Sada je nova studija otkrila uzrok.
Naime, bušite li kroz smrznuto tlo u ovoj regiji, doći ćete do debelog sloja permafrosta - trajnog leda. U "sendviču" između tla i permafrosta leže neobična, metar debela jezerca vrlo slane vode poznata kao kriopegi, ispod kojih se nalaze kristalizirane čvrste tvari, tzv. metan-vode, koje se održavaju stabilnim zahvaljujući visokom pritisku i niskoj temperaturi, prenosi Index.hr.
Tlo se odmrzava do sve većih dubina
Istraživači su otkrili da su više temperature i duža ljeta posljednjih decenija doveli do odmrzavanja sloja tla do sve većih dubina. Njihovi rezultati, objavljeni u časopisu Geophysical Research Letters, pokazuju da kada otapanje dosegne kriopeg, pritisak dodate otopljene vode tjera otvaranje pukotina u tlu iznad.
Nove pukotine stvaraju nagli pad pritiska, što destabilizuje metan hidrat i oslobađa eksplozivni mjehurić metana. Iako su rijetke, eksplozije oslobađaju velike količine metana i mogu imati značajan uticaj na zagrijavanje.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.