Istraživači sa Kembričkog univerziteta, Univerziteta Kolorado u Bolderu i Tehničkog univerziteta u Delftu su pomoću tehnika vještačke inteligencije mapirali djelimično istopljeni snijeg u antarktičkim ledenim policama i otkrili da se 57% vode nalazi u tom obliku, a ostatak u jezerima na površini.
Dok se klimat zagrijeva, više vode nastaje topljenjem na površini ledenih polica, plutajućem ledu oko Antarktika koji stabilizuje glečerski led iz unutrašnjosti. Povećana količina vode nastale topljenjem može dovesti do nestabilnosti ili kolapsa ledenih polica, što uzrokuje porast nivoa mora, piše EurekAlert.
Takođe je otkriveno da djelimično otopljeni snijeg i akumulirana voda dovode do 2,8 puta većeg topljenja nego što standardni klimatski modeli predviđaju, zbog veće apsorpcije toplote u poređenju sa snijegom ili ledom.
Svakog ljeta se voda akumulira na površinama antarktičkih plutajućih ledenih polica. Ranije istraživanje je pokazalo da ta jezera nastala topljenjem mogu izazvati lomljenje i kolaps ledene police, pošto težina vode može dovesti do savijanja ili pucanja leda. Međutim, ulogu djelimično istopljenog snijega u stabilnosti ledenih polica je teže utvrditi.
Pomoću satelitskih snimaka se mogu mapirati jezera nastala topljenjem, ali je teško mapirati djelimično istopljeni snijeg jer liči na druge stvari, kao što su senke od oblaka, gledano iz satelita. Međutim, tehnike mašinskog učenja mogu dati jasniju sliku, pošto razaznaju više talasnih dužina svjetlosti nego ljudsko oko.
Istraživače interesuje koliko je djelimično istopljeni snijeg prisutan tokom antarktičkog ljeta i kako se to mijenja s vremenom. Pomoću modela mašinskog učenja su otkrili da je na vrhuncu antarktičkog ljeta u januaru više od polovine (57%) vode na antarktičkim ledenim policama u obliku delimično istopljenog snijega i leda, a ostalih 43% u akumulacijama vode nastale topljenjem.
Vodene otopine utiču na stabilnost plutajućih ledenih polica. Dok se klima zagrijava i stope topljenja na Antarktiku rastu, te otopine – u obliku jezera ili djelimično otopljenog sneg – mogu da uđu u pukotine u ledu i prošire ih. To može prouzrokovati lomljenje i kolaps ledenih polica, što bi omogućilo glečerskom ledu da pređe u okean i doprinese porastu nivoa mora.
Osim potencijalnih implikacija djelimično otopljenog snega u pogledu hidrofrakture, veliki uticaj ima i na stope topljenja. Pošto su djelimično otopljeni snijeg i jezera manje bijeli od snijega ili leda, apsorbuju više toplote, izazivajući veće topljenje snega. Ovo dodatno topljenje trenutno nije uzeto u obzir u klimatskim modelima, što može dovesti do potcjenjivanja u projekcijama topljenja ledene ploče i stabilnosti ledene police.
Vjerovatno je da će u budućnosti mesta na Antarktiku koja trenutno nemaju vodu ili delimično otopljeni snijeg početi da se mijenjaju. Sa sve toplijom klimom doći će i do većeg topljenja, što može uticati na stabilnost leda i porast nivoa mora.
(Telegraf Nauka/EurekAlert)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.