Dvojica američkih fizičara, Robert Vilson i Arno Penzias, 1964. godine su istraživali radio talase iz naše galaksije na Bell Labs anteni u Holmdelu, Nju Džersi.j
Međutim, bez obzira na to gdje bi usmerili svoju antenu, stalno su detektovali slabo, ali konstantno šuštanje. Nakon isključivanja svih potencijalnih izvora smetnji, uključujući i golubove koji su se gnijezdili u anteni. Konsultovali su se sa kolegama i ubrzo su shvatili da su otkrili kosmičko mikrotalasno pozadinsko zračenje (CMB) - reliktno zračenje koje je ostalo od Velikog praska.
Ovo zračenje je izuzetno homogeno, ali sadrži male varijacije u temperaturi koje su važne za razumijevanje formiranja struktura u svemiru, kao što su galaksije i jata galaksija.
Njihovo otkriće je pružilo ključni dokaz za teoriju Velikog praska, jer pokazuje da je svemir imao vrući i gusti početak.
Radio-talasi i CMB
Radio-astronomija je relativno mlada grana astronomije, koja je započela 1930-ih godina kada je Karl Janski, inženjer u Bell Telephone Laboratories, otkrio radio talase iz svemira dok je istraživao smetnje na transatlantskim radiotelefonskim vezama. Otkriće je otvorilo vrata daljim istraživanjima i postavilo temelje za buduće generacije radio astronoma.
Radio-talasi su vrsta elektromagnetnog zračenja sa najdužim talasnim dužinama u elektromagnetnom spektru. Oni su nevidljivi ljudskom oku, ali igraju ključnu ulogu u svakodnevnim tehnologijama, kao što su radio, televizija i mobilni telefoni. Njihova uloga u astronomiji je, ipak, najfascinantnija. Oni nam pomažu da istražimo dubine svemira i razumijemo njegove najranije trenutke.
Kosmičko mikrotalasno pozadinsko zračenje, pružilo je ključni dokaz za teoriju Velikog praska: kako se svemir širio i hladio, zračenje je postalo mikrotalasno, omogućavajući naučnicima da istraže rane faze univerzuma i testiraju različite modele nastanka svemira.
Ovo zračenje je poput fosila, pružajući uvid u najranije trenutke univerzuma, nekoliko stotina hiljada godina nakon njegovog nastanka. Teorija Velikog praska tvrdi da je svemir nastao prije oko 13,8 milijardi godina iz izuzetno vruće i guste tačke.
Za ovo otkriće, Vilson i Penzias su 1978. godine dobili Nobelovu nagradu za fiziku. Njihov rad ne samo da je potvrdio teoriju Velikog praska, već je otvorio nova polja istraživanja u kosmologiji i astrofizici, prenosi Politika.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.